Digitale bijeenkomst door opleidingsinstanties

Tijdens deze tweede groepssessie van het Kennis- en Innovatienetwerk Circulair Bouwen Zeeland worden verschillende circulaire projecten toegelicht door opleidingsinstanties HZ University of Applied Sciences en Scalda. Het doel is om het netwerk een beeld te geven van lopende circulaire projecten en nieuwe materiaalontwikkelingen en om een koppeling te maken tussen verschillende partijen, zodat circulair werken bevorderd kan worden.

CBCI door Phoebus Panigyrakis

Phoebus Panigyrakis trapt af met een video over de uitleg van het CBCI-project (Circular Bio-based Construction Industry). De projectleiding van dit project met een omvang van bijna 7 miljoen euro, ligt bij Avans. Daarnaast zijn er ook projectpartners uit Nederland, België en Engeland actief; Emergis, Kamp C, University of Bath, Agrodome, HZ UAS, Provincie Zeeland, KU Leuven, BBRI en Flemish Construction Confederation.

Het doel van CBCI is om bij te dragen aan de toepassing van nieuwe oplossingen voor de circulaire economie. Dit geldt niet alleen voor materialen die toepasbaar zijn in gebouwen, maar ook voor andere constructies, bijvoorbeeld in de GWW-sector. Vanuit Provincie Zeeland wordt ook actief meegedaan aan dit project. Zij kijken vooral naar aanbestedingsstukken en regelgeving. Het project loopt tot 2023.

Onlangs is een whitepaper gepubliceerd door CBCI. In ‘Five Essentials for Successful Circulair Bio-based Construction Initiatives’ worden vijf aspecten toegelicht die ondersteuning kunnen bieden bij het maken van keuzes in de initiatieffase van een circulair biobased bouwproject.

SMARTcirculair door Caroline Passenier

Caroline Passenier van Scalda presenteert twee projecten. Eén daarvan is SMARTcirculair, een bouw ontwerpchallenge waaraan derdejaars studenten van opleidingen Bouwkunde, Infratechniek en Mediavormgever van Scalda deelnemen. In opdracht van Walter Jonkers (Provincie Zeeland) en Fransje Meijer (IVN Zeeland) maken studenten een ontwerp voor een bezoekerscentrum in de Oosterschelde. Het winnende ontwerp zal mogelijk gerealiseerd worden, wanneer het Geopark Schelde Delta predicaat een feit is, zal een het Europees aanbesteed worden. Na een bezoek aan de locatie, gingen de studenten aan de slag met de criteria die benoemd staan in het Programma van Eisen. Daarbij is ondersteuning geboden door verschillende professionals. De uiterste inleverdatum is op 28 mei 2021, vervolgens gaat de publiekscampagne van start, waarna de finale plaatsvindt op 16 juni 2021.

Scalda heeft momenteel helaas weinig ruimte in het programma voor projecten als deze. Wel is een duidelijk toekomstbeeld opgezet hoe het onderwijs eruit zou moeten zien, maar het is niet eenvoudig om dit daadwerkelijk te realiseren.

Project Land&Hand door Caroline Passenier

In het cross-overproject Land&Hand, een initiatief van KETTER&Co, wordt een pop-up strandpaviljoen gerealiseerd in een hybride leeromgeving. Met verschillende opleidingen wordt gewerkt aan duurzame vraagstukken. Studenten leren om bijvoorbeeld te onderzoeken welke duurzame materialen beschikbaar zijn vanuit het Zeeuwse landschap. Vervolgens maken ze van een potentiekaart een oogstkaart, waarna de natuurlijke producten verder ontwikkeld kunnen worden tot bruikbare materialen. Studenten voeren zelf ook proeven uit in het betonlab van Scalda.

In dit cross-overproject worden door KETTER&Co veel verschillende disciplines uitgenodigd om mee te doen. Caroline vindt dat projecten met uiteenlopende disciplines zeker vaker voor mag komen, zodat direct iets concreets neergezet kan worden.

Helaas speelt duurzaamheid nog geen grote rol bij studenten, maar het is wel de bedoeling dat dit de komende jaren meer onder de studenten gaat ‘leven’.

Vanuit Scalda is er veel behoefte aan opdrachten (cross-overs) en kennisoverdracht vanuit bedrijven, voor zowel studenten als docenten. Het delen van informatie, maar ook het inbrengen van vraagstukken vanuit het werkveld zijn dan ook meer dan welkom bij Scalda via Caroline Passenier: cpassenier@scalda.nl.

FACET door Ingrid Weegels

Vanuit de HZ is Mariska Polderman projectmanager bij FACET. In verband met haar afwezigheid, neemt Ingrid Weegels de presentatie van haar over. Met een filmpje wordt het project in hoofdlijnen uitgelegd. Het project is gestart in 2020 en heeft een looptijd van 3 jaar. Net zoals in het CBCI-project, worden diverse projecten gelinkt aan FACET. Er zijn reeds 17 projecten gestart, waaronder een aantal lokale projecten, zoals Camping en Villapark de Paardekreek en het Biobased Beleven gebouw. Uiteindelijk zullen de Best Practices gedeeld worden en vanuit daar zal gekeken worden wat gebruikt kan worden om circulaire bedrijfsmodellen te ontwikkelen.

Biobased Beleven door Maarten den Hollander

Eén van de onderdelen van het project FACET is het Biobased Beleven gebouw door en voor studenten. De insteek van deze casus is om minor- en afstudeerstudenten het gebouw te laten ontwerpen en te realiseren, onder begeleiding van docenten en professionals uit het werkveld en mogelijk met behulp van studenten vanuit Scalda. Na realisatie kan het gebouw gebruikt worden voor het onderzoeken van biobased materialen.

Het gebouw zal voorlopig gepositioneerd worden op het Siloterrein in Middelburg. Het zal constructief zo ontworpen worden dat na een bepaalde periode het gebouw verplaatst kan worden naar een andere locatie.

Het tussenontwerp, waarbij rekening gehouden is met het reeds opgestelde Plan van Eisen, is al gereed. De volgende stap is onderzoeken welke biobased materialen gebruikt kunnen worden, zoals Kerto-ripa voor het dak en de vloeren en vulling van bijvoorbeeld stro in de binnenwanden. Daarnaast wordt ook onderzocht welke materialen vanuit hergebruik toegepast kunnen worden, maar dit is lastig qua planning lastig (start bouw 2022). Hans Geerse geeft aan dat hij een paar projecten kent die gesloopt moeten worden en op de ‘donorlijst’ staan. Opslag van deze materialen is op het Siloterrein qua ruimte geen punt. Mogelijk kan deze koppeling gemaakt worden.

In de periode dat het Biobased Beleven gebouw is opgesteld op het Siloterrein, zullen de ruimtes gebruikt worden om de toegepaste materialen te testen (inclusief effect op installaties), metingen te verrichten m.b.t. het binnenklimaat en om voorlichting te geven over biobased materialen aan geïnteresseerden.

  • Marijn Meijboom van Van de Velde Installatie geeft aan graag te willen sparren om te kijken welke technieken er zijn en wat toepasbaar is in het gebouw.
  • Dampopen bouwen is hier volgens Dick Schuit van Rothuizen BouwMeesterPro goed mogelijk. Als voorbeeld noemt hij project OdyZee in Kloetinge, waarbij ook een blowerdoortest is gedaan. Dit is een interessant nieuw onderwerp om in te brengen in volgende sessies.
  • Mariska van Dalen geeft aan dat je juist moet kijken naar wat er al aan beschikbare materialen is tijdens de materialisatie van een project (of nog mooier, dat als basis gebruiken om te ontwerpen zoals Ro Koster liet zien bij de sessie op 30 juni 2021 door bij Van Hese te kijken wat er beschikbaar is). Wat we nu vaak zien is dat door een ontwerpbureau een beeldvisie wordt geschetst op basis van primaire materialen, waardoor het later in het traject lastiger wordt om de beeldvorming te veranderen. Secundaire materialen zijn zeker niet bij voorbaat minder mooi maar geeft vaak wel een andere uitstraling en verhaal.

Afsluiting

Nescio Midavaine blikt terug op de start van het tweede jaar, waarbij het aftrapmoment in het kader van de week van de Circulaire Economie plaatsvond. Daarnaast hebben er ook twee interessante bedrijvensessies plaatsgevonden; de Friesestraat in Wolphaartsdijk en het Siloterrein in Middelburg. Na deze groepssessie, zullen er weer bedrijvensessies georganiseerd worden.

Nescio dankt allen voor hun aanwezigheid en sluit de groepssessie hiermee af.